Psikolojik Danışmanlık

Çocuk Danışmanlığı

İkizlere Nasıl Oyun Oynatılmalı?

Oyun, çocukların dünyayı algılama, modelleme, taklit etme ve içselleştirme süreçlerinde vazgeçilmez bir parçadır. Çocuk, hayata dair algıladığı her öğretiyi ve duyguyu oyun aracılığı ile yaşar. Oyun, çocukların sosyalleşmesi, kendilerini tanımaları, yansıtmaları, enerjilerini boşaltmaları ve fiziki gelişimleri için önemli ve etkili bir araçtır.

İkiz anne babaları çocuğun hayatında bu kadar önemli rolü olan oyun sürecinde birçok konuda olduğu gibi zorluk ve karmaşa yaşayabilirler. Aynı zamanda, aynı gelişim tepkileriyle birbirini idare edemeyeceklerini düşündükleri iki çocuk arasında kalmak, oyun sürecine dâhil olma, yönetme ve destekleme anne babalar için sıkıntı verici olabilir. İki çocuk aynı yaştadır. “sen büyüksün ama…”, “sen küçüksün ama…” ifadeleri ikiz anne babalarının hiçbir şekilde kullanamayacağı kavramlardır. Bu koşulda çocuklar arasında eşitlik ve dengeyi sağlayabilmek kimi zaman çözümlenmesi güç bilmeceler haline dönüşebilir.

İkiz çocuklara nasıl oyun oynatılabileceği konusunu ele alabilmek için öncelikle ikiz çocuklar ve gelişim dönemi özellikleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak gereklidir. İkizlerle ilgili dikkat edilmesi gereken en önemli husus tek ya da çift yumurta ikizi de olsalar iki ayrı çocuk olduklarıdır. İkiz anne ve babaları iki ayrı kişilikle iletişim halinde olduklarını unutmamalıdırlar.

İkizleri olan anne ve babaların, çocuklarının kişilik, yetenek ve gelişimlerini tanımaları ikizlerin arasındaki iletişim içeren süreçlerde en çok ihtiyaç duydukları konulardan biridir. Çocuklar arasında duygusal ve davranışsal eşitlik sağlama ihtiyacını kolaylaştırmanın en temel yolu ikizleri farklı kişilik özellikleri ve tepkileriyle kabul etmeleridir.

İkizleri dünyaya geldiğinde, anne babalar birbirine çok benzeyeceklerini düşündükleri çocuklara sahip olduklarını düşünürken, çocuklar büyürken iki farklı çocukla karşıya karşıya kaldıklarını anlarlar. Birbirinden farklı çocuklar, davranış, tutum ve tepkiler ailenin özenle ayrıştırması gereken bir konudur.

Çocukların ilk oyun arkadaşı anne babalarıdır. Ancak ikizlerde bu durum doğdukları andan itibaren farklıdır. İlk arkadaşı ikizidir. Kardeş psikolojisiyle arkadaşlık psikolojisini eşdeğer bir gelişim süreciyle yaşarlar. Anne babanın ilgi ve sevgisini paylaşmak ve daha az sevilmek korkusuyla ikizler arasında olumsuz bir rekabet duygusu oluşabilir. Olumsuz rekabet duygusunun en çok desteklendiği anlar da birlikte oyun oynadıkları zamanlarda anne ve babalarından aldıkları tepkilerdir. Anne babasının sevgisi ve desteğiyle özgüveni gelişecek olan çocuklar, oyun esnasında bu sevgi ve desteğe daha çok ihtiyaç duyarlar. İkizlerde, anne baba ilgisi ve sevgisi aynı dönemde aynı yoğunlukta beklenirken bölündüğü için, ilgi ve sevgiyi hissetmeye ihtiyaçları daha yoğundur. Bu sevgi iletişimini destekleyebileceğiniz ve besleyeceğiniz en etkili yaşam alanı oyunda anne babaya önemli görevler düşmektedir.

Çocuklar oyun aracılığıyla başkalarını anlamayı, kendilerini ifade etmeyi, uyum sağlamayı, sabırlı olmayı, paylaşmayı, problem çözmeyi, stresle başa çıkmayı ve alternatif davranış ve tutumlar üretmeyi öğrenirler. Kendi farklılıklarını ve diğer bireylerin farklılıklarını algılarlar. Tüm bu kazanımlar çerçevesinde oyun içinde anne babanın rolü çok önemlidir. Çocuk üzerinde liderlikten ziyade teşvik, destekleme ve alternatif yol gösterici tutumları ailenin özenle sergilemesi gerekmektedir.

Peki, ikiz anne babaları ikiz çocuklarına nasıl oyun oynatmalıdır dediğimizde en önemli cevap nasıl oyun oynatmaması gerektiğidir. Oyunla edinebilecekleri tüm kazanımları destekleyebilecek birkaç önemli nokta şunlardır;

Öncelikle “İkizleriniz oyun oynarken asla hakem siz olmayın” temel yaklaşımından yola çıkarak;

Oyun sırasında asla ikizleri birbirleriyle kıyaslamayın.

Oyunda her ne olursa olsun taraf tutmayın.

Oyunun kurallarını onların koymalarına ve onların bozmalarına fırsat tanıyın. Gerektiğinde alternatifler üretmelerini destekleyin.

Oyunda paylaşma sorunu yaşadıklarında direk müdahale etmeyin. Oyuncağı paylaşma sorunu yaşarlarsa ikisinin de oyuncakla oynamasına izin vermeyin ve paylaşmamalarının davranışsal ve duygusal sonuçlarıyla onlara kendinizi ifade edin.

Oyun sırasında çatışma yaşandığında çatışmayı bastırmayın, ayıplamayın ya da yasaklamayın. Çatışmaya neden olan durumu birbirleriyle konuşmalarını ve birlikte çözüm bulmalarını soru-cevaplarla destekleyin.

Oyun sırasında birbirlerine olumsuz duygularını ifade ettiklerinde onları eleştirmeyin. Duygularını ifade etmelerini ve ifade ettikleri duyguların kendilerinde oluşturduğu sonuçları ifade etmelerini destekleyin. Duygularını anladığınızı hissettirin ve kendi duygularınızı paylaşın.